Bệnh gút là gì?

Bệnh gút (gout) hay còn gọi là bệnh thống phong là bệnh do rối loạn chuyển hóa nhân purin ở thận khiến thận không lọc được acid uric ra ngoài. Axit uric nói chung là vô hại và hình thành trong cơ thể. Nó được bài tiết qua nước tiểu và phân.

Ở những người bị bệnh gút, lượng axit uric trong máu tăng lên theo thời gian. Khi nồng độ quá cao, các tinh thể nhỏ của axit uric sẽ hình thành. Các tinh thể này cô đặc. Nó tích tụ trong khớp và gây ra tình trạng viêm, sưng tấy và đau đớn cho người bệnh.

Bệnh Gút đặc trưng bởi những đợt viêm khớp cấp tính tái phát nhiều lần, người bệnh thường đau đột ngột về đêm và sưng đỏ các khớp khi đợt viêm cấp bùng phát, nhất là khớp ngón chân cái, ngoài ra có thể ảnh hưởng đến các khớp khác. khớp của chân (ví dụ: đầu gối, mắt cá chân, bàn chân) và hiếm hơn của bàn tay (bàn tay, cổ tay, khuỷu tay), cột sống cũng có thể bị ảnh hưởng.

>>> Cao Thảo Mộc Nam – hỗ trợ điều trị bệnh Gout và đau nhức xương khớp <<<<

Tác hại của bệnh gút:

Mặc dù bệnh gút có thể gây căng thẳng, đau đớn và khó ngủ, nhưng bệnh gút là một bệnh nhẹ và có thể được kiểm soát bằng thuốc và tránh các đợt cấp khi thay đổi chế độ ăn uống.

Tùy theo mức độ mà bệnh gút được chia thành 3 giai đoạn:

Giai đoạn 1: Nồng độ axit uric trong máu tăng cao nhưng các triệu chứng của bệnh gút chưa phải là triệu chứng đầu tiên của bệnh gút sau khi đã bị sỏi thận.

Giai đoạn 2: Nồng độ axit uric rất cao trong giai đoạn này, gây ra các tinh thể hình thành ở các ngón chân (nốt tophi). sụn mi, rồi đến gân khuỷu tay, ngón chân cái, gót chân, mu bàn chân, gân gót.

Trong giai đoạn này người bệnh sẽ bị đau khớp nhưng cơn đau sẽ không kéo dài.Theo thời gian, người bệnh sẽ gặp phải các triệu chứng khác của bệnh gút với cường độ và tần suất ngày càng nhiều.

Giai đoạn 3: Các triệu chứng của bệnh không thuyên giảm và các tinh thể axit uric sẽ tấn công nhiều khớp.

Hầu hết những người bị bệnh gút chỉ có giai đoạn 1 hoặc 2, rất hiếm khi bệnh tiến triển sang giai đoạn 3 vì các triệu chứng bệnh gút đã được điều trị đầy đủ ở giai đoạn 2.

Nguyên nhân gây bệnh:

Nguyên nhân gây bệnh gút bao gồm 2 nhóm nguyên nhân chính: nguyên phát (đa số trường hợp) và thứ phát

Nguyên phát:

• 95% trường hợp xảy ra ở nam giới, độ tuổi thường gặp là 3060 tuổi.
• Không rõ nguyên nhân.
• Thức ăn kiêng chứa nhiều nhân purin như gan, cật, tôm, cua, lòng đỏ trứng gà, nấm … được coi là những thực phẩm làm nặng thêm bệnh.

Thứ phát:

• Bệnh di truyền (nguyên nhân di truyền): hiếm.
• Do tăng sản xuất axit uric hoặc giảm bài tiết axit uric hoặc cả hai:
• Suy thận và các tình trạng làm giảm độ thanh thải axit uric ở cầu thận
• Rối loạn máu: bệnh bạch cầu cấp tính
• Nuốt phải thuốc lợi tiểu vào nước tiểu như furosemide, thiazide, acetazolamide, ..
• Sử dụng thuốc kìm tế bào để điều trị các khối u ác tính
• Sử dụng thuốc chống lao như ethambutol, pyrazinamide, …

>>> Cao Thảo Mộc Nam – hỗ trợ điều trị bệnh Gout và đau nhức xương khớp <<<<

Triệu chứng của bệnh gút:

Các triệu chứng của bệnh gút thường đến đột ngột và về đêm. Trong một số trường hợp, bệnh gút không có triệu chứng ban đầu. Các triệu chứng của bệnh gút thường xuất hiện khi người bệnh đã lên cơn gút cấp tính hoặc mãn tính. Các triệu chứng chính của bệnh bao gồm:

• Các khớp đột ngột, dữ dội và sưng lên
• Các khớp khi chạm vào thấy đau hơn
• Các khớp sưng đỏ
• Nóng quanh khớp

Hầu hết các triệu chứng của bệnh gút thường kéo dài a vài giờ trong 1-2 ngày. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nghiêm trọng, cơn đau có thể xuất hiện trong vòng vài tuần.

Nếu những người bị bệnh gút không dùng thuốc chữa bệnh gút thường xuyên, các triệu chứng của họ sẽ trở nên tồi tệ hơn.

Tophi: Bệnh này đặc trưng bởi sự tích tụ của các tinh thể dưới da, thường xuất hiện ở xung quanh ngón chân, đầu gối, ngón tay và tai.Nếu nó không được quản lý chính xác, Tophi sẽ lớn hơn.

Những người nguy cơ bị gút cao:

Tỷ lệ mắc bệnh gút là khoảng 1 trong 200 người lớn. Bệnh này có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, bất kể tuổi tác hay giới tính. Tuy nhiên, nam giới từ 30 đến 50 tuổi và phụ nữ sau mãn kinh phổ biến hơn ở bệnh này. Bệnh hiếm khi xảy ra ở người trẻ và trẻ em.

Các yếu tố nguy cơ của bệnh bao gồm:

• Chế độ ăn quá giàu đạm và hải sản
• Tuổi và giới tính: bệnh xảy ra nhiều hơn ở nam giới và người già
• Uống nhiều bia trong thời gian dài
• Béo phì
• Tiền sử gia đình mắc bệnh gút
• Chấn thương hoặc phẫu thuật mới
• Tăng cân quá mức
• Tăng huyết áp
• Chức năng thận bất thường
• Sử dụng một số loại thuốc có thể gây tích tụ axit uric trong cơ thể, chẳng hạn như: aspirin , thuốc lợi tiểu, thuốc hóa trị liệu, Thuốc có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch như cyclosporine
• Đã mắc các bệnh như tiểu đường, suy thận, bệnh tim, xơ vữa động mạch, tắc nghẽn mạch máu, bệnh truyền nhiễm, tăng huyết áp
• Mất nước

>>> Cao Thảo Mộc Nam – hỗ trợ điều trị bệnh Gout và đau nhức xương khớp <<<<

Cách phòng ngừa bệnh gút

Những thói quen trong lối sống giúp hạn chế sự tiến triển của bệnh gút:

• Nghe theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc không theo đơn và không bỏ thuốc đã được kê đơn.
• Tái khám theo hẹn để theo dõi diễn biến của bệnh và tình trạng sức khỏe.
• Điều trị tốt các bệnh gây gút thứ phát như suy thận, các bệnh chuyển hóa, …
• Tập thể dục hàng ngày
• Duy trì cân nặng hợp lý

Cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh:

• Tránh ăn các loại thịt nội tạng, đặc biệt là gan , cá mòi
• Tránh hải sản và thịt đỏ
• Ăn ít chất béo bão hòa và các sản phẩm ít chất béo
• Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ như dưa chuột, củ sắn, cà chua, v.v.
• Thay thế đường tinh luyện bằng đường tự nhiên trong rau và ngũ cốc
• Uống nhiều nước: uống 2,5 đến 3 lít nước mỗi ngày
• Giảm uống đồ uống có cồn, đặc biệt là rượu.
• Không uống cà phê, trà, nước ngọt

Chuẩn đoán bệnh gút: 

Bệnh gout thường rất khó để chẩn đoán chính xác vì các triệu chứng gần giống với các bệnh khác.

Các biện pháp chẩn đoán được áp dụng bao gồm:

• Hỏi bệnh sử
• Khám lâm sàng
• Xét nghiệm cận lâm sàng:
• Xét nghiệm máu để đo nồng độ acid uric trong máu
• Chọc hút dịch khớp tìm tinh thể acid uric
• Chụp X-quang khớp
• Siêu âm khớp
• Chụp CT scanner khớp

Chuẩn đoán xác đinh:

Có thể áp dụng một trong các tiêu chuẩn sau:

Tiêu chuẩn Bennet và Wood (1968): được áp dụng rộng rãi nhất ở Việt Nam do dễ nhớ và phù hợp với điều kiện thiếu xét nghiệm (độ nhạy 70%, độ đặc hiệu 82,7%)

Tìm thấy tinh thể natri urat trong dịch khớp hay trong các nốt tophi.

Hoặc tối thiểu có 2 trong các yếu tố sau đây:

• Tiền sử hoặc hiện tại có tối thiểu 2 đợt sưng đau của một khớp với tính chất khởi phát đột ngột, đau dữ dội, và khỏi hoàn toàn trong vòng 2 tuần.
• Tiền sử hoặc hiện tại có sưng đau khớp bàn ngón chân cái với tính chất khởi phát đột ngột, đau dữ dội, và khỏi hoàn toàn trong vòng 2 tuần.
• Có nốt tophi
• Đã từng hoặc đang đáp ứng tốt với colchicin (giảm viêm, giảm đau trong 48 giờ).

Tiêu chuẩn của ILAR và Omeract (2000): độ nhạy 70%, đặc hiệu 78,8%

Có tinh thể urat trong dịch khớp, và / hoặc:

Tìm thấy tinh thể urat đặc trưng trong nốt tophi bằng phương pháp hóa học hoặc kính hiển vi phân cực, và / hoặc:

Có 6 trong số 12 biểu hiện lâm sàng, xét nghiệm và X-quang sau:

• Viêm tiến triển tối đa trong vòng một ngày
• Có hơn một cơn viêm khớp cấp
• Viêm khớp ở một khớp
• Đỏ vùng khớp
• Sưng, đau khớp bàn ngón chân I
• Viêm khớp bàn ngón chân I ở một bên
• Viêm khớp cổ chân một bên
• Nốt tophi nhìn thấy được
• Tăng acid uric máu (nam ≥ 420 mmol/l, nữ ≥ 360 mmol/l)
• Sưng đau khớp không đối xứng
• Nang dưới vỏ xương, không có hình khuyết xương trên X-quang
• Cấy vi khuẩn âm tính

>>> Cao Thảo Mộc Nam – hỗ trợ điều trị bệnh Gout và đau nhức xương khớp <<<<

Điều trị bệnh gút như thế nào?

Nguyên tắc điều trị gout

• Điều trị viêm khớp trong cơn gout cấp.
• Dự phòng tái phát cơn gout, dự phòng lắng đọng urat trong các mô và dự phòng biến chứng thông qua điều trị hội chứng tăng acid uric máu với mục tiêu kiểm soát acid uric máu dưới 360 mmol/l (60 mg/l) với gout chưa có nốt tophi và dưới 320 mmol/l (50 mg/l) với gout có nốt tophi.

Điều trị cụ thể:

Chế độ ăn uống – sinh hoạt cho người bị gout:

• Tránh các chất có nhiều purin như tạng động vật, thịt, cá, tôm, cua, … Có thể ăn trứng, hoa quả. Ăn thịt không quá 150 gram mỗi ngày.
• Không uống rượu, cần giảm cân, tập luyện thể dục thường xuyên.
• Uống nhiều nước, khoảng 2-4 lít nước mỗi ngày
• Tránh các thuốc làm tăng acid uric máu, tránh các yếu tố làm khởi phát cơn gout cấp như căng thẳng, chấn thương, …

Điều trị nội khoa

• Thuốc kháng viêm: dùng trong giai đoạn cơn gout cấp để giảm viêm
• Thuốc giảm acid uric máu: dùng trong giai đoạn mãn tính để tránh tái phát cơn gout cấp

Điều trị ngoại khoa:

Phẫu thuật cắt bỏ nốt tophi được chỉ định trong trường hợp:

• Gout kèm biến chứng loét
• Bội nhiễm nốt tophi
• Nốt tophi kích thước lớn, ảnh hưởng đến vận động hoặc vì lý do thẩm mỹ

Khi phẫu thuật cần dùng colchicin nhằm tránh khởi phát cơn gout cấp và kết hợp thuốc hạ acid uric máu.

>> Cao Thảo Mộc Nam – hỗ trợ điều trị bệnh Gout và đau nhức xương khớp <<<<