Những cây thuốc nam trị đau nhức xương khớp hiệu quả nhất
Những cây thuốc nam trị đau nhức xương khớp . Thiên nhiên ưu ái cho Việt Nam ta thảm thực vật vô cùng phong phú và đa dạng.
Chính vì thế, ngay từ thời thượng cổ, trong khi kiếm tìm thức ăn, ông cha đã phát hiện được các vị thuốc quý, ghi chép lại và truyền cho đời sau.
Với bệnh lý xương khớp cũng vậy, với đa dạng cây thuốc nam chữa bệnh đau nhức xương khớp đã được phát hiện và biên chép lại trong sách y học cổ. Dưới đây là 11 loại cây thuốc quý chữa bệnh xương khớp hiệu quả mà dễ tìm.
Phân biệt thuốc nam và thuốc bắc
Thuốc bắc là thuốc được nhân dân ta gọi từ thời xa xưa, dùng để chỉ các loại thuốc dùng trong đông y của Trung Quốc.
Thuốc bắc được sử dụng phổ biến ở các nước có tác động của nền văn hóa từ Trung Hoa và trong cộng đồng người Hoa.
Thuốc nam là các vị thuốc xuất xứ từ trong nước, là các cây trồng bản địa siêu quen thuộc với người Việt Nam.
Một số nơi ở miền Nam còn gọi thuốc Nam là thuốc vườn, vì có thể kiếm vòng quanh vườn.
Thầy thuốc nổi danh Hải Thượng Lãng Ông, ông tổ của nghề y dược Việt Nam đã từng nói: “Nam dược trị Nam nhân”, tức thuốc Nam dùng chữa bệnh cho người Nam, chính là ý chỉ những vị thuốc trong nước.
Những cây thuốc nam trị đau nhức xương khớp
Có đa dạng những cây thuốc Nam trị đau nhức xương khớp được sử dụng.
Tuy nhiên, trong bài viết này, chúng tôi xin phép chỉ trích dẫn và nêu các vị thuốc tiêu biểu, phổ biến và ít độc tính.
Độc hoạt
Độc hoạt là tên gọi để chỉ thân và rễ của phổ biến cái cây khác nhau. Trong đó 1 số vị chính là: Xuyên độc hoạt (Radix Angelicae tuhuo); Hương độc hoạt (Radix Angelicae pubescentis); Ngưu vĩ độc hoạt (Radix Heraclei hemsleyani); Cửu nhãn độc hoạt (Rhizoma Araliae cordatae).
Theo những tài liệu cổ, Độc hoạt sở hữu vị cay, tính ôn, vào hai kinh can thận có tính chất đuổi phong hàn, khử thấp, hết đau.
Chuyên sử dụng trong những trường hợp bệnh nhân bị phong hàn, những khớp xương và lưng gối đau nhức (bất ngờ mới đau hay đau lâu ngày), chữa đau đầu, đau răng. Tuy nhiên, những người âm hư hỏa vượng, huyết hư không phong phàn thực tà thì không dùng được.
Phân bổ, thu hái và chế biến. Độc hoạt hiện chưa thấy mọc ngẫu nhiên ở Việt Nam nhưng có nơi đã sử dụng rễ cây Tiền hồ có tên Độc hoạt. Vào các tháng 4-10, người ta sẽ đào lấy rễ Độc hoạt, cắt bỏ phần thân, rửa sạch đất cát. Sau đó phơi hay sấy khô là được.
Đơn thuốc Độc hoạt dùng để chữa đau nhức xương khớp: Độc hoạt 5g, đương quy 3g, phòng phong 3g, phục linh 3g, nhân sâm 2g, cam thảo 1g, can khương 1g, phụ tử 1g, đậu đen 5g, nước 600 ml. Tất cả đem sắc tới lúc còn 200 ml thì chia thành 3 lần uống trong ngày.
Hy thiêm
Cây Hy thiêm còn được gọi là cỏ dĩ, cứt lợn, hy kiêm thảo, chó đẻ, hy tiên hay hổ cao,… Tên khoa học là Siegesbeckia orientalis L. Lưu ý: Cây Hy thiêm không phải là cây cứt lợn (Ageratum conyzoides L.) mà ta vẫn dùng để nấu chung với bồ kết gội đầu hay vò uống lá tươi để chữa bệnh đẻ xong máu chảy nhiều, rong kinh. Đây là một loại thuốc khác.
Theo những tài liệu ghi chép xưa, cây Hy thiêm với vị đắng, tính hàn, tương đối độc, vào hai kinh can và thận. Cây chuyên được nhân dân dùng để làm thuốc chữa đau nhức, tê thấp, nhức xương, yếu chân, toàn thân bất toại, gân cốt nhức lạnh, lưng gối tê dại.
Phân bổ, thu hái và chế biến. Cây Hy thiêm mọc hoang ở khắp nơi trên nước ta. Nó cũng mọc và được dùng ở cả Trung Quốc, Nhật Bản, Philipin, châu Úc và rộng rãi nước khác. Vì tác dụng chữa bệnh nhanh mà với nơi còn gọi dòng cây này là “cỏ của trời”, “cây chữa bệnh nhanh”.
Người ta thường thu hái Hy thiêm khi nó chưa ra hoa, thường vào tháng 4-5 tùy vào từng địa phương. Cây đem về bó thành từng bó nhỏ, phơi khô trong mát mát hay không có nắng. Trong Bản thảo cương mục ghi, Hy thiêm cần nấu và phơi 9 lần mới tốt, sử dụng tươi có thể gây nôn mửa.
Một số đơn thuốc có Hy thiêm sử dụng để chữa đau nhức xương khớp:
- Điều trị viêm khớp do phong thấp, tê tay, tê chân, đau nhức gân cốt: Hy thiêm 3 chỉ, Bạch mao đằng 3 chỉ, Xú ngô đồng hoặc Ngưu tất 5 chỉ. Sắc uống hằng ngày.
- Chữa tê mỏi, đau nhức xương: Bột Hy thiêm 10 lượng, bột Thiên niên kiện 3 lượng, bột Xuyên khung 2 lượng. Trộn lại thành viên, ngày uống 2 lần, mỗi lần 4-5 viên, uống cách xa bữa ăn.
- Dùng trị bệnh viêm đa khớp dạng thấp, phong thấp: Lấy 4 lượng Hy thiêm, sắc lấy nước cốt, thêm đường đen, cô lại thành cao. Chia 2 lần uống trong ngày, mỗi lần một chén trà nhỏ.
Thổ phục linh
Thổ phục linh còn gọi là củ khúc khắc, củ kim cang. Tên khoa học là Smilax glabra Roxb.
Thổ phục linh là vị thuốc được dùng trong cả đông y và tây y (tây y dùng tên Salsepareille). Theo tài liệu xưa, Thổ phục linh có vị ngọt, nhạt, tính bình, vào 2 kinh can và vị. Thường được dùng để khử phong thấp, lợi gân cốt, chữa đau nhức xương khớp,…
Phân bổ, thu hái và chế biến. Cây Thổ phục linh cũng mọc hoang ở khắp nơi trên đất nước ta. Cây có thể thu hoạch quanh năm nhưng tốt nhất là vào mùa thu đông. Người ta đào lấy thân rễ, cắt bỏ các rễ nhỏ rồi rửa sạch. Khi rễ đang còn ướt thì thái mỏng sau đó phơi khô. Có nơi để nguyên cả củ để phơi.
Một số đơn thuốc có Thổ phục linh dùng để chữa phong thấp, tốt khớp:
- Thổ phục linh 20g, hy thiêm 16g, cỏ lọ nồi 16g, ngưu tất 12g, ngải cứu 12g, thương nhĩ tử 12g. Sắc uống ngày 1 thang
- Thổ phục linh 16g, rễ tầm xuân 12g, rễ bưởi bung 12g, rễ cỏ xước 12g, rễ gấc 8g, lá cốt xay 8g, lá lốt 8g, rễ gai tâm xoong 4g. Sắc uống ngày một thang.
- Thổ phục linh 20g , hy thiêm 12g, ngưu tất 12g, lá lốt 12g. Sắc uống ngày một thang
Lá lốt
Lá lốt mang tên khoa học là Piper lolot C. DC. Không chỉ là gia vị quen thuộc, lá lốt còn được nhân dân ta tiêu dùng để làm thuốc sắc uống chữa đau nhức xương khớp, thấp khớp, tê thấp, bệnh tiêu chảy,…
Theo nghiên cứu của khoa học hiện đại, lá lốt mang tinh dầu cùng những hoạt chất chống oxy hóa, tiêu biểu nhất là flavonoid, alcaloid. Hai chất này tác động trực tiếp vào cơ chế gây đau nhức xương khớp, từ ấy giúp giảm đau, sưng và viêm tấy.
Phân bổ, thu hái và chế biến. Cây lá lốt được trồng nhiều ở nước ta. Lá cây có thể thu hái quanh năm, nhưng nếu dùng rễ thì thường thu hoạch vào tháng 8-9. Cây có thể sử dụng tươi hoặc hái về phơi khô để dành dùng dần.
Đơn thuốc với lá lốt để chữa đau tay chân, đau khớp, đau lưng:
- Chữa bộ hạ đau nhức. Lá lốt, rễ bưởi bung, rễ vòi voi, cỏ xước. Tất cả các vị này đem thái nhỏ, sao vàng để mỗi vị đều nhau 15g khô. Sau đó nhan sắc với 600 ml nước. Cô cho tới khi còn 200ml thì dừng lại. Chia thuốc 3 lần uống trong ngày.
- Chữa đau lưng. Lấy 200g rễ lá lốt khô đem rửa sạch, cắt khúc hoặc để nguyên, cho vào bình thủy tinh với 1,5 lít rượu gạo. Đậy nắp thật chặt rồi ngâm trong khoảng một tháng. Mỗi lần dùng lấy rượu ngâm rễ lá lốt ra thoa đều lên vùng lưng bị đau nhức, đặc thù là vùng thắt lưng, dọc cột sống. Vừa thoa rượu vừa dùng tay bóp nhẹ để thuốc ngấm. Lưu ý: Không dùng cho người bệnh có làn da mỏng hoặc da đang mang vết thương tổn, lở loét.
- Chữa đau khớp. Lá lốt khô 5 – 10 g hoặc lá lốt tươi 15 – 30 g, đem sắc với 400 ml. Cô đặc cho còn 200ml thì dừng lại. Uống nước này sau mỗi bữa ăn tối và không được để thuốc qua đêm.
Cây vòi voi
Cây vòi voi còn mang tên là cẩu vĩ trùng, đại vĩ đạo. Tên khoa học là Heliotropium anisophyllum P. de B.
Từ lâu, cây vòi voi đã được nhân dân ta sử dụng để chữa tê thấp, viêm tấy, mụn nhọt, mẩn ngứa. Tuy nhiên, vào năm 1969, người ta phát hiện trong 1 số loài thuộc Heliotropium sở hữu một số ancaloit với độc tính cao đối với gan, gây phân hủy chức năng gan, đau bụng, ỉa chảy, xuất huyết lan tỏa và khiến nâng cao nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Tính chất này không biểu đạt ngay mà thường diễn ra âm ỉ, kéo dài, khó phát hiện. Vì thế, Tổ chức y tế Thế giới đã khuyến cáo không nên dùng vòi voi làm thuốc và Bộ y tế Việt Nam vào năm 1985 đã ban hành chỉ thị phải cẩn trọng khi sử dụng vòi voi chữa bệnh.
Phân bổ, thu hái và chế biến. Cây vòi voi mọc hoang ở khắp nơi, nhất là các bãi hoang, ruộng bỏ không, quanh làng. Ngoài ra, cây cũng xuất hiện ở những vùng Á Đông, Ấn Độ, Lào,…
Để làm thuốc, người ta dùng toàn thân cây vòi voi. Cây hái về rửa sạch rồi phơi khô hoặc dùng tươi.
Sử dụng vòi voi chữa sưng đau đầu gối với những biểu hiện: trước khi phát bệnh người bệnh mỏi đầu gối, 3 hôm sau vùng đầu gối sưng đỏ và to lên, người sốt nhẹ, không vận động được. Dùng cây vòi voi tươi chặt thành các đoạn nhỏ, giã dập, bỏ vào nồi sao chung với dấm hoặc rượu, rồi gói vào miếng vải, buộc vào vết thương. Làm như vậy trong 1 năm.
Ngải cứu
Ngải cứu là cây sở hữu hương thơm đặc biệt, vị đắng và tính ấm, sở hữu khả năng chữa trị đa dạng bệnh. Riêng đau lưng, gai cột sống thì cây giúp giảm đau cực kỳ hữu hiệu.
Bài thuốc chữa bệnh xương khớp bằng ngải cứu:
- Chuẩn bị 1 ít ngải cứu cộng dấm.
- Đem ngải cứu đi rửa sạch, giã nát rồi trộn giấm đun nóng.
- Nằm úp, dùng hỗn hợp này xoa dọc xương sống trong 15 phút là được.
Trinh nữ
Cỏ trinh nữ hay còn gọi là cây xấu hổ, sở hữu tính hàn và vị ngọt. Người ta thường lấy rễ và cành lá để phơi khô, làm thuốc. Trong đông y thì cỏ này được dùng để hạ áp hay khiến cho dịu cơn đau tương đối hữu hiệu.
Bài thuốc chữa bệnh xương khớp từ trinh nữ:
- Đem rễ cây xấu hổ đi thái mỏng, tẩm rượu rồi sao lại cho thơm
- Lấy khoảng 20 – 30g rễ xấu hổ đã sao, sắc với 400ml nước
- Sắc cho tới lúc nước còn khoảng 100ml là được
- Uống 2 lần mỗi ngàyCỏ xước
Cỏ xước
Cỏ xước hay còn gọi là ngưu tất nam, là cây thân thảo vừa được sử dụng như thực phẩm vừa sở hữu tác dụng chữa các chứng phong thấp, thoát vị đĩa đệm hay viêm đa khớp ở dạng thấp…
Cách chữa bệnh xương khớp bằng cỏ xước:
- Dùng 40g cỏ, 30g hy thiêm, 20g thổ phục linh, 20g cỏ mực, 12g ngải cứu và 12g lép đầu ngựa
- Sắc cỏ xước và các vị thuốc này mang 2 lít nước cho đến khi còn khoảng 2 bát là tiêu dùng được
- Nên tiêu dùng hết trong ngày để với kết quả tốt
Hạt gấc
Hạt gấc dẹt, tròn, sở hữu vỏ cứng rắn, màu nâu đen. Phần nhân vàng nhạt trong hạt gấc đen có cực kỳ nhiều protid, glucid, lipid cũng như những vitamin, các men phophotoba, vv… Đây đều là các chất trị đau khớp và vết thương siêu tốt.
Cách chữa bệnh xương khớp từ hạt gấc:
- Lấy khoảng 50 hạt gấc, đem rửa sạch, để cho ráo rồi đem nướng trên than cho thật vàng
- Tách bỏ vỏ, giữ ruột lại đem giã cho đều rồi thêm vào một ít rượu trắng 45 độ để ngâm
- Mỗi lần dùng, lấy một ít rượu ngâm hạt gấc để xoa đều khắp vùng bị đau
Cây cà gai leo
Cà gai leo là loại cây thường mọc trong vườn hoặc sau nhà, phát triển khỏe mạnh, tự nhiên. Theo đông y, đây là 1 vị thuốc quý trị thoái hóa khớp, đau nhức xương khớp, viêm sụn khớp do thời tiết gây nên.
Bài thuốc chữa thoái hóa xương khớp từ cà gai leo:
- Cà gai leo rửa sạch, phơi khô, xắt nhỏ
- Lấy cà gai khô rửa sạch lần nữa, đem đi sao vàng rồi cho vào ấm nhan sắc sở hữu nước
- Tính tỉ lệ cứ 2 lít nước thì sắc tới khi còn khoảng 1 nửa rồi uống trong cả ngày
- Kiên trì uống thuốc thuốc trong 2 tháng sẽ thấy bệnh thuyên giảm hẳn
Đinh lăng
Cây đinh lăng mọc khắp nơi thường được dùng ăn sống hoặc kho cá. Theo đông y, cây đinh lăng (bao gồm cả lá, thân, rễ) mang công dụng chữa bệnh xương khớp hiệu quả.
Bài thuốc chữa thoái hóa xương khớp từ là đinh lăng:
- Lấy một ít rễ cây đinh lăng khô, rửa sạch có một chút nước muối rồi đem sao vàng
- Nấu rễ cây với 2 lít nước nóng cho đến lúc nước còn ½
- Dùng uống cả ngày
Những lưu ý lúc dùng những cây thuốc nam trị đau nhức xương khớp
Các vị Thuốc nam chúng tôi giới thiệu trong bài chỉ với thuộc tính tham khảo. Bệnh nhân không nên tự dùng hoặc hái về sử dụng. Nhất là có các vị Thuốc nam sở hữu tính độc dược cao.
Bởi biết đúng cây thuốc rồi nhưng để dùng hiệu quả, bảo đảm được hiệu lực của cây thuốc, ta cũng nên thu hái đúng mùa, đúng lúc cây thuốc sở hữu nhiều dược lực nhất (ví dụ: quả chín thì ngọt, quả xanh thì đắng chát, chua);
Sử dụng đúng chức năng để thành thuốc (ví dụ: dầu thầu dầu uống vào có tác dụng tẩy, nhưng hạt thầu dầu ăn vào sở hữu thể gây ngộ độc chết người; mầm khoai tây ăn vào gây ngộ độc chết người, nhưng chất Solanin trong mầm khoai tây lại sở hữu tác dụng giảm đau);
Chế biến phải đúng phương pháp (ví dụ: hạt thảo quyết minh dùng sống thì gây tẩy hay nhuận tràng, nhưng sao vàng hay sao đen thì không còn công dụng tẩy nữa).
Ngay cả việc dùng thuốc khô hay thuốc tươi cũng mang lại kết quả khác nhau (ví dụ: Hy thiêm sử dụng tươi có thể gây nôn mửa, nhưng Hy thiêm khô lại chữa đau nhức hiệu quả), bởi trong công đoạn phơi sấy, một số chất bị phá hủy.
Vậy nên, việc bào chế và dùng thuốc nam là việc rất quan trọng.
Thông tin liên hệ:
Trụ sở chính: Thôn 2, Xã Ea Ktur, Huyện Cư Kuin, Đắk Lắk.
– Điện thoại: 0947507910
– Email: hoangtheanh3979@gmail.com
– Website: https://thaomocnam.com